Yüksek hız çelikleri, yüksek hızda kesim yapabilme kapasitesine sahip takım malzemesidir. Yüksek hız çelikleri, yüksek kesme hızlarında dahi talaş kaldırabilme özelliğine sahip, yüksek sıcaklıkta sertliğini önemli ölçüde oranda ve uzun süre koruyabilen malzemelerdir.
Yüksek hız takım çelikleri genel olarak diğer takımların işlenmesinde kesici takım olarak tercih edilir. Çalışma sıcaklığı yaklaşık olarak 400-600°C arasında değişkenlik göstermektedir. Yüksek hız çeliklerinin sertlik, aşınma ve darbe direnci gibi özellikleri de oldukça yüksektir.
Yüksek hız takım çelikleri alaşım elementi olarak yüksek miktarda krom, vanadyum, molibden, tungsten, kobalt gibi elementleri içermektedir. Yüksek hız çelikleri, kesici takımların yapımında kullanılan çelik türüdür. Kesme yeteneğine sahip bu çeliklerde 50 m/dk hızda kesme işlemleri gerçekleştirilebilir.
DIN Normlarına Göre Yüksek Hız Çelikleri Çeşitleri;
1.3207_HS10-4-3-10
1.3243_HS6-5-2-5
1.3247_HS2-9-1-8
1.3343_HS6-5-2C
Yüksek Hız Çeliklerinden Beklenen Özellikler
- Kesme kabiliyeti
- Yüksek sertlik
- Yüksek tokluk
- Yüksek aşınma direnci
- Yüksek sıcaklıklarda sertliğini korumayabilmesi
- Boyutsal kararlılık
- Taşlanabilirlik
Yüksek hız takım çeliklerinin beklenen özellikleri karşılayabilmesi için iç yapının, tasarımın ve ısıl işlemin doğru uygulanması gerekmektedir.
Yüksek hız çeliklerinde karbür yapıcı elementlerin yüksek olması, dolayısıyla karbür miktarlarının yüksek olması aşınma dayanımlarını ve sertliklerini aşınma dayanımlarını ve sertliklerini yükseltir.
Haddeleme yöntemiyle üretilen yüksek hız çelikleri 64-HRC sertliğe sahip olurken, toz metalürjik yöntemle üretilenler 70 HRC sertliğe kadar yükselebilmektedir.
Yüksek hız çelikleri, ısıl işlem esnasında 3 meneviş işlemi görür. Bu çelik türü, Amerikan Demir ve Çelik Enstitüsü (American Iron and Steel Institute / AISI)’ne göre iki sınıf altında bir araya getirilir. Bu sınıflandırma; ana alaşım elementi molibden olanlar (M tipi) ve ana alaşım elementi tungsten olanlar (T tipi). M1,M2… T1,T5… şeklinde gösterilmektedir.